401. Daluang katinggang mangsi.
Hartina : Susuganan katuliskeun aya jodo (waris).
402. Manuk hiber ku jangjangna.
Hartina : Jalma hirup ku akalna. Ku lantaran boga akal, bisa nyiar kipayah.
403. Maung ompong, karéta kosong, bedil kosong.
Hartina : Matak pikasérabeun, pikasieuneun, atawa pireuwaseun.
404. Sagalak-galaking macan, moal datang ka nyatu anak.
Hartina : Sakumaha kejemna atawa tégana nu jadi bapa, moal datang ka nyilakakeun atawa ngabinasa ka nu jadi anak.
405. Méméh emal, emél heula.
Hartina : Memeh urang mahugi naon-naon ka pipamajikaneun, kudu neundeun omong heula; kudu menta jeung ditarima panglamarna heula.
407. Mopo méméh nanggung.
Hartina : Horéam, teu sanggup méméh prak.
408. Mun teu ngoprék, moal nyapék.
Mun teu ngakal, moal ngakeul.
Mun teu ngarah, moal ngarih.
Hartina : Lamun teu digawé, nyiar kipayah, tangtu pisusaheun pikeun hirup, kumaha petana bisa dahar, make jst.
409. Moal ceurik menta eusi.
Hartina : Keun bae mawa wadah anu gedé ogé, da lain hayang loba dibéréna.
406. Cara merak.
Hartina : Beuki pisan kana lada.
410. Monyét kapalingan jagong.
Hartina : Tukang maling kapalingan, tukang tipu katipu, tukang ngarah-ngarinah karoroncodan.
411. Tuturut munding.
Hartina : Nurutan batur baé, boh bener, boh salah.
412. Muncang labuh ka puhu, kebo mulih pakandangan.
Hartina : Sabadana ngumbara mangtaun-taun di lembur batur, ayeuna balik ka lemah-caina.
413. Cacag-nangkaeun.
Hartina : Henteu bérés, henteu rata.
414. Nini-nini dikeningan = Éwé randa dihiasan.
Hartina : Ngamahalkeun barang naon baé anu geus ruksak, nu ngan kari sabroeun baé.
415. Nista, maja, utama.
Hartina : Ngeunaan naon baé ogé, boh kahadéan, boh kagoréngan, kakara disebut utama, lamun geus tilu kali ngalampahkeunana. Sasarina Nista, maja, utama teh dilisankeun ka jelema anu geus tilu kali ngajalankeun kajahatan, kalawan ngandung maksud : Entong dihampura, sabab geus cukup kagorénganana.
416. Teu nyaho di hitut bau.
Hartina : Bodo kacida, teu nyaho di naon-naon.
417. Teu aya sarebuk samérang nyamu.
Hartina : Teu aya saeutik-eutik acan.
418. Sapu nyéré pegat simpay..
Hartina Paturay papisah.
419. Maut nyéré ka congona.
Hartina : Keur ngora senang, tapi ari kakolotnakeun susah.
420. Nyeri beuheung sosonggéteun.
Hartina : Pohara ngarep-ngarepna, tapi anu diarep-arepna henteu jol baé datang.
421. Biwir nyiru rombengeun.
Hartina : Resep ngucah-ngacehkeun rasiah wa kaaéban, boh nu sorangan, boh nu batur.
422. Nyiruan mah teu resepeun nyeuseup nu pait.
Hartina : Lumrahna manusa teu resep reureujeungan jeung nu teu boga.
423. Ngobah-ngobah macan turu, ngusik-ngusik ula mandi.
Hartina : Ngaganggu atawa nyusahkeun ka gegedén; temahna matak cilaka atawa susah ka diri sorangan.
424. Hade ku omong, goréng ku omong.
Hartina : Omongan nu hadé balukarna hadé, jeung omongan anu goréng, goréng deui balukarna.
425. Omong harus batan goong.
Hartina : Béja téh gancang naker nerekabna, malah sasarina mah béja anu nerekab téh leuwih hébat ti batan goong.
426. Owah gingsir.
Hartina : Henteu tetep, henteu ajeg, ganti, ngeunaan pikiran jelema.
427. Uyah tara téés ka luhur.
Hartina : Galibna sipat indung-bapa anu haradé atawa garoréng, sok diturunkeun ka anak-incuna.
428. Ieu aing uyah kidul.
Hartina : Boga rasa pangleuwihna ti pada batur, boh ngeunaan rupa, pangarti, pangaboga, pangkat atawa kakawasaan.
429. Saumur nyunyuhun hulu.
Hartina : Saumur hirup, rumingkang di bumi alam.
430. Asa ditumbu umur.
Hartina : Boga rasa kahutangan budi nu pohara gedéna, sabab kacida tumarimana ditulungan keur waktu nandangan lara atawa meunang karerepet anu gedé.
431. Ngadagoan uncal mapal.
Hartina : Ngadagoan jeung mikahayang kana rejeki, tapi sungkan ihtiar pikeun ngadatangkeun atawa ngahasilkeun rejeki anu didago-dago téa.
432. Papadon los ka kolong.
Hartina : Cidra tina jangji, teu nedunan jangjina.
433. Rup ku padung, rap ku lemah, katuruban taneuh beureum.
Hartina : Maot.
Sasarina ngeunaan kanyeri anu satungtung hirup moal poho sanajan nepi ka maot.
434. Séngsérang padung.
Hartina : Ngeunaan awéwé atawa lalaki anu loba kénéh napsuna cara baheula keur ngora. Sasarina aya di jelema nu geus kolot, nu téréh paéh.
435. Marebutkeun paisan kosong.
Hartina : Marebutkeun hiji perkara anu teu aya hasilna atawa mangpaatna.
436. Papais-pais paray.
Hartina : Ngaredeng bareng satempat, tur bérés deuih.
437. Teu mais, teu meuleum.
Hartina : Teu pipilueun, teu aya patalina naonnaon.
438. Pait daging, pahang tulang.
Hartina : Carang gering.
439. Asa dijual payu
Hartina : Nunggelis euweuh batur, karana ditinggalkeun.
440. Ti batan meunang pala, anggur meunang palu.
Hartina : Jeung meunang kangeunahan mah, kalah ka meunang kateungeunahan (rugi, wiwirang, atawa kanyeri).
441. Nepak cai, malar cérét.
Hartina : Ngihtiaran supaya rasiah nu aya di batur, dicaritakeun ka urang.
442. Malingping pakél ku munding = Ngajul bulan ku asiwung.
Hartina : Ngajalankeun (Mikarep) hiji perkara anu taya pihasileunana.
443. Kawas leungeun anu palid.
Hartina : Ngopépang leungeunna teu daék cicing: sakur jalma nu deukeut dirampa atawa di. cekel.
444. Palid ku cileuncang.
Hartina : Ngeunaan ka nu ngadu, sanajan modalna gedé, ari nuju apes mah éléh ku nu modalna saeutik.
445. Monyet kapalingan jagong.
Hartina : Lalawora dina ngajaga naon baé, anu saenyana mah kudu diraksa hadé-hadé ku urang.
446. Panday tara bogaeun bedog.
Hartina : Sasarina ari tukangna mah sok tara bogaeun.
447. Cécéndét mandé kiara.
Hartina :
Nu leutik nyaruaan nu gedé.
Nu miskin nyaruaan nu beunghar.
Nu lembék nyaruaan anu kuat.
448. Sarumbak panggangan.
Hartina : Sanggeus réngsé dagangna jeung daganganana geus payu kabéh.
449. Ulah pangkat méméh jeneng.
Hartina : Ulah adigung hayang nyaruaan ka nu geus jeneng, lamun urang henteu atawa tacan jeneng.
450. Sagolék pangkék,sacangreud pageuh.
Hartina : Henteu cidra kana jangji.
451. Séngsérang panon.
Hartina : Ngeunaan awéwé atawa lalaki anu mimiti begér, resep nénjo ka kabogoh. Bogoh enyaan mah encan.
452. Seuneu hurung dipancaran.
Hartina : Nu keur napsu, heug ditambahan pisan ku pikakeuheuleun, tangtu baé ngambekna jadi tambah.
453. Mapay ka puhu leungeun.
Hartina : Mamawa ka kolot atawa ka guru, turtaning kolot atawa guru mah teu nyaho naon-naon jeung euweuh patalina saeutik-eutik acan.
454. Nincak parahu dua.
Hartina : Ngadunungan ka duaan atawa boga dua pausahaan.
455. Tunggul diparud, catang dirumpak.
Hartina : Euweuh nu dipikasérab, terus baé ngalajur napsu.
456. Dihin pinasti, anyar pinanggih.
Hartina : Baheula ditangtukeunana, kakara ayeuna kalampahanana. Geus kitu ti ajalina, kakara ayeuna kajadianana.
457. Pacikrak ngalawan merak = Bonténg ngalawan kadu.
Hartina : Tangtu éléhna, sabab nu leutik ngalawan nu gedé. Tangtu éléhna, sabab nu lembék ngalawan nu kuat.
458. Pelengkung beukas nyalahan.
Hartina : Ari keur ngora keneh bageur, tapi ka kolotnakeun teu bageur.
459. Saungkab peundeuy.
Hartina : Omongan anu pondok, tur kurang manis.
460. Peunggas rancatan.
Hartina : Teu bisa terus dagangna, sabab modalna geus béak.
461. Meungpeun carang ku ayakan.
Hartina :. Nyaho yen batur téh salah atawa migawé anu dilarang ku Nagara, tapi teu kitu kieu, kalah ka api-api teu nyaho.
462. Meungpeung teugeu harianeun.
Hartina : Embung pisan tutulung ka batur nu keur susah atawa butuh.
463. Aya jalan komo meuntas.
Hartina : Aya pitantaraneun atawa pijalaneun pikeun ngalaksanakeun atawa ngabulkeun kahayang.
464. Peureum kadeuleu, beunta karasa.
Hartina : Inget baé, teu bisa poho. Ieu téh lain ngeunaan kana barang, tapi ka jelema.
465. Peupeureum asu.
Hartina : Tacan mondok tibra, keur leleyepan kénéh. Sakur nu ngomong, boh di imah boh di luar, kadéngé kénéh.
466. Dikerid peuti.
Hartina : Euweuh nu tinggaleun, kolot-budak. awéwé-lalaki dibawa kabéh.
467. Ti peuting kapalingan, ti beurang kasayaban.
Hartina : Sababaraha kali karurugian atawa karoroncodan.
468. Sabobot sapihanéan.
Hartina : Sauyunan, sapapait, samamanis, sabagja, sacilaka.
469. Bisa mihapékeun maneh.
Hartina : Hade tingkah-polahna jeung budi-basana, nepi ka batur teh nyaaheun jeung resepeun.
470. Mihapé hayam ka heulang.
Hartina : Mihapekeun duit atawa barang ka jelema anu puguh keur pohara butuhna ku duit atawa ku barang. Balukarna : duit atawa barang urang téa digasab.
471. Piit ngeundeuk-ngeundeuk pasir.
Hartina : Mikarep nu lain babadna, tangtu moal kasorang.
472. Gindi pikir, belang bayah.
Hartina : Boga pikiran goréng ka papada kawula.
473. Ngarancabang pikir.
Hartina : Loba teuing kahayang; henteu nyanghareupan kahayang sarupa baé.
474. Pipilih nyiar nu leuwih, kocéplak meunang nu pécak.
Hartina : Milih kalawan taliti naker, ku lantaran hayang meunang nu pangalusna pisan, tapi temahna meunang nu panggoréngna.
475. Nunggul pinang.
Hartina Nunggelis (nyorangan): geus teu indung teu bapa, teu baraya-baraya acan. Sasarina ngeunaan ka budak atawa ka jelema anu ngora keneh, tara ngeunaan aki-aki atawa nini-nini.
476. Pindah pileumpangan.
Hartina : Ganti adat, robah kalakuan, tina hadé kana goreng. Anu tadina daréhdéh, soméah tur handap asor jadi haseum budi tur adigung gedé hulu.
477. Neukteuk curuk dina pingping.
Hartina : Ngadakwakeun nu lian, tapi anu ngadakwakeunana milu susah sabab milu katarik kana perkara, milu adu hareupan jeung hakim.
478. Pinter aling-aling bodo.
Hartina : Pinter tapi embung kanyahoan ku batur yén pinter: ku sabab éta nyeta-nyeta anu bodo.
479. Mipit teu amit, ngala teu ménta.
Hartina : Maling boga batur.
480. Piritan milu endogan.
Hartina : Pipilueun kana hiji kalakuan ku lantaran kabawakeun ku batur, henteu kalawan kahayang sorangan, nepi ka goréng katénjona.
481. Miceun batok meunang coét.
Hartina : Miceun nu goréng ku lantaran hayang meunang nu alus, tapi tungtungna meunang nu goréng deui baé.
482. Miceun beungeut.
Hlartina : Ngabalieur, embung padeuleu-deuleu awahing ku ngéwa atawa éra.
483. Nya picung nya hulu maung.
Hartina : Nu nanya jeung nu ngajawab teu sapagodos; pananya jeung jawab téh pasalia, henteu nyambung.
484. Potol téko.
Hartina : Ngeunaan lalaki nu taya pakayana pisan.
485. Potol jarum.
Hartina : Ngeunaan awéwé nu taya pakayana pisan.
486. Puasa manggih lebaran.
Hartina : Anti saumur-umur miskin, tuluy dina hiji waktu papanggih jeung kamuliaan atawa rejeki anu gedé, sasarina sok pohara kacemekanana, nepi ka siga anu mangpang-meungpeung.
487. Luncat mulang.
Hartina : Teu beunang dicekel omonganana, sabab sok robah.
488. Riung-mungpulung.
Hartina : Ngumpul saduduluran.
489. Pupulur méméh mantun.
Hartina :
Ménta ganjaran méméh aya jasa.
Ménta buruhan méméh digawé.
490. Saluhur-luhur punduk, tara ngaliwatan hulu.
Hartina : Sapinter-pinterna murid, pangartina moal leuwih ti guruna.
491. Mupugkeun tai kanjut.
Hartina : Ngetrukkeun pangaboga dina waktuna nyunatan atawa ngawinkeun anak anu kacida dipikameumeutna.
492. Pur manuk.
Hartina : Ari upah duit mah meunang, ngan henteu meunang dahareun atawa ududeun cara sasari.
493. Puraga tamba kadengda.
Hartina : Migawé hiji pagawéan henteu jeung enya-enya. Henteu ngandung maksud supaya hadé hasilna, ieu mah padu ulah dipaido baé.
494. Nyieun pucuk ti girang.
Hartina : Néangan pilantaraneun paséa, parebut bener.
495. Pucuk awian.
Hartina : Henteu puguh tangtunganana, gampang pisan kapangaruhan ku nu séjén.
496. Lieuk euweuh ragap taya.
Hartina : Teuing ku miskin nepi ka teu boga naon-naon.
497. Rambat kamalé.
Hartina : Dina ayana perkara, maké ngarawél ka si itu, mamawa ka si ieu, tapi temahna mah urang sorangan anu salah jeung anu disalahkeunana.
498. Hapa-hapa gé ranggeuyan.
Hartina : Enya ari miskin téa mah, ngan lumayan, da ari salaki mah boga.
499. Ngarangkay koja.
Hartina : Robah adat, tina hadé kana goréng, ngan henteu ngadadak, tapi lila.
500. Ngarangkaskeun dungus.
Hartina : Ari hayangna jeung bogohna mah geus ti baréto, ti keur ngora kénéh, ngan boh lalaki boh awéwé, kaselang heula ku kawin ka nu séjén. Kakolotnakeun kakara diparengkeun ngajodo.
Hartina : Susuganan katuliskeun aya jodo (waris).
402. Manuk hiber ku jangjangna.
Hartina : Jalma hirup ku akalna. Ku lantaran boga akal, bisa nyiar kipayah.
403. Maung ompong, karéta kosong, bedil kosong.
Hartina : Matak pikasérabeun, pikasieuneun, atawa pireuwaseun.
404. Sagalak-galaking macan, moal datang ka nyatu anak.
Hartina : Sakumaha kejemna atawa tégana nu jadi bapa, moal datang ka nyilakakeun atawa ngabinasa ka nu jadi anak.
405. Méméh emal, emél heula.
Hartina : Memeh urang mahugi naon-naon ka pipamajikaneun, kudu neundeun omong heula; kudu menta jeung ditarima panglamarna heula.
407. Mopo méméh nanggung.
Hartina : Horéam, teu sanggup méméh prak.
408. Mun teu ngoprék, moal nyapék.
Mun teu ngakal, moal ngakeul.
Mun teu ngarah, moal ngarih.
Hartina : Lamun teu digawé, nyiar kipayah, tangtu pisusaheun pikeun hirup, kumaha petana bisa dahar, make jst.
409. Moal ceurik menta eusi.
Hartina : Keun bae mawa wadah anu gedé ogé, da lain hayang loba dibéréna.
406. Cara merak.
Hartina : Beuki pisan kana lada.
410. Monyét kapalingan jagong.
Hartina : Tukang maling kapalingan, tukang tipu katipu, tukang ngarah-ngarinah karoroncodan.
411. Tuturut munding.
Hartina : Nurutan batur baé, boh bener, boh salah.
412. Muncang labuh ka puhu, kebo mulih pakandangan.
Hartina : Sabadana ngumbara mangtaun-taun di lembur batur, ayeuna balik ka lemah-caina.
413. Cacag-nangkaeun.
Hartina : Henteu bérés, henteu rata.
414. Nini-nini dikeningan = Éwé randa dihiasan.
Hartina : Ngamahalkeun barang naon baé anu geus ruksak, nu ngan kari sabroeun baé.
415. Nista, maja, utama.
Hartina : Ngeunaan naon baé ogé, boh kahadéan, boh kagoréngan, kakara disebut utama, lamun geus tilu kali ngalampahkeunana. Sasarina Nista, maja, utama teh dilisankeun ka jelema anu geus tilu kali ngajalankeun kajahatan, kalawan ngandung maksud : Entong dihampura, sabab geus cukup kagorénganana.
416. Teu nyaho di hitut bau.
Hartina : Bodo kacida, teu nyaho di naon-naon.
417. Teu aya sarebuk samérang nyamu.
Hartina : Teu aya saeutik-eutik acan.
418. Sapu nyéré pegat simpay..
Hartina Paturay papisah.
419. Maut nyéré ka congona.
Hartina : Keur ngora senang, tapi ari kakolotnakeun susah.
420. Nyeri beuheung sosonggéteun.
Hartina : Pohara ngarep-ngarepna, tapi anu diarep-arepna henteu jol baé datang.
421. Biwir nyiru rombengeun.
Hartina : Resep ngucah-ngacehkeun rasiah wa kaaéban, boh nu sorangan, boh nu batur.
422. Nyiruan mah teu resepeun nyeuseup nu pait.
Hartina : Lumrahna manusa teu resep reureujeungan jeung nu teu boga.
423. Ngobah-ngobah macan turu, ngusik-ngusik ula mandi.
Hartina : Ngaganggu atawa nyusahkeun ka gegedén; temahna matak cilaka atawa susah ka diri sorangan.
424. Hade ku omong, goréng ku omong.
Hartina : Omongan nu hadé balukarna hadé, jeung omongan anu goréng, goréng deui balukarna.
425. Omong harus batan goong.
Hartina : Béja téh gancang naker nerekabna, malah sasarina mah béja anu nerekab téh leuwih hébat ti batan goong.
426. Owah gingsir.
Hartina : Henteu tetep, henteu ajeg, ganti, ngeunaan pikiran jelema.
427. Uyah tara téés ka luhur.
Hartina : Galibna sipat indung-bapa anu haradé atawa garoréng, sok diturunkeun ka anak-incuna.
428. Ieu aing uyah kidul.
Hartina : Boga rasa pangleuwihna ti pada batur, boh ngeunaan rupa, pangarti, pangaboga, pangkat atawa kakawasaan.
429. Saumur nyunyuhun hulu.
Hartina : Saumur hirup, rumingkang di bumi alam.
430. Asa ditumbu umur.
Hartina : Boga rasa kahutangan budi nu pohara gedéna, sabab kacida tumarimana ditulungan keur waktu nandangan lara atawa meunang karerepet anu gedé.
431. Ngadagoan uncal mapal.
Hartina : Ngadagoan jeung mikahayang kana rejeki, tapi sungkan ihtiar pikeun ngadatangkeun atawa ngahasilkeun rejeki anu didago-dago téa.
432. Papadon los ka kolong.
Hartina : Cidra tina jangji, teu nedunan jangjina.
433. Rup ku padung, rap ku lemah, katuruban taneuh beureum.
Hartina : Maot.
Sasarina ngeunaan kanyeri anu satungtung hirup moal poho sanajan nepi ka maot.
434. Séngsérang padung.
Hartina : Ngeunaan awéwé atawa lalaki anu loba kénéh napsuna cara baheula keur ngora. Sasarina aya di jelema nu geus kolot, nu téréh paéh.
435. Marebutkeun paisan kosong.
Hartina : Marebutkeun hiji perkara anu teu aya hasilna atawa mangpaatna.
436. Papais-pais paray.
Hartina : Ngaredeng bareng satempat, tur bérés deuih.
437. Teu mais, teu meuleum.
Hartina : Teu pipilueun, teu aya patalina naonnaon.
438. Pait daging, pahang tulang.
Hartina : Carang gering.
439. Asa dijual payu
Hartina : Nunggelis euweuh batur, karana ditinggalkeun.
440. Ti batan meunang pala, anggur meunang palu.
Hartina : Jeung meunang kangeunahan mah, kalah ka meunang kateungeunahan (rugi, wiwirang, atawa kanyeri).
441. Nepak cai, malar cérét.
Hartina : Ngihtiaran supaya rasiah nu aya di batur, dicaritakeun ka urang.
442. Malingping pakél ku munding = Ngajul bulan ku asiwung.
Hartina : Ngajalankeun (Mikarep) hiji perkara anu taya pihasileunana.
443. Kawas leungeun anu palid.
Hartina : Ngopépang leungeunna teu daék cicing: sakur jalma nu deukeut dirampa atawa di. cekel.
444. Palid ku cileuncang.
Hartina : Ngeunaan ka nu ngadu, sanajan modalna gedé, ari nuju apes mah éléh ku nu modalna saeutik.
445. Monyet kapalingan jagong.
Hartina : Lalawora dina ngajaga naon baé, anu saenyana mah kudu diraksa hadé-hadé ku urang.
446. Panday tara bogaeun bedog.
Hartina : Sasarina ari tukangna mah sok tara bogaeun.
447. Cécéndét mandé kiara.
Hartina :
Nu leutik nyaruaan nu gedé.
Nu miskin nyaruaan nu beunghar.
Nu lembék nyaruaan anu kuat.
448. Sarumbak panggangan.
Hartina : Sanggeus réngsé dagangna jeung daganganana geus payu kabéh.
449. Ulah pangkat méméh jeneng.
Hartina : Ulah adigung hayang nyaruaan ka nu geus jeneng, lamun urang henteu atawa tacan jeneng.
450. Sagolék pangkék,sacangreud pageuh.
Hartina : Henteu cidra kana jangji.
451. Séngsérang panon.
Hartina : Ngeunaan awéwé atawa lalaki anu mimiti begér, resep nénjo ka kabogoh. Bogoh enyaan mah encan.
452. Seuneu hurung dipancaran.
Hartina : Nu keur napsu, heug ditambahan pisan ku pikakeuheuleun, tangtu baé ngambekna jadi tambah.
453. Mapay ka puhu leungeun.
Hartina : Mamawa ka kolot atawa ka guru, turtaning kolot atawa guru mah teu nyaho naon-naon jeung euweuh patalina saeutik-eutik acan.
454. Nincak parahu dua.
Hartina : Ngadunungan ka duaan atawa boga dua pausahaan.
455. Tunggul diparud, catang dirumpak.
Hartina : Euweuh nu dipikasérab, terus baé ngalajur napsu.
456. Dihin pinasti, anyar pinanggih.
Hartina : Baheula ditangtukeunana, kakara ayeuna kalampahanana. Geus kitu ti ajalina, kakara ayeuna kajadianana.
457. Pacikrak ngalawan merak = Bonténg ngalawan kadu.
Hartina : Tangtu éléhna, sabab nu leutik ngalawan nu gedé. Tangtu éléhna, sabab nu lembék ngalawan nu kuat.
458. Pelengkung beukas nyalahan.
Hartina : Ari keur ngora keneh bageur, tapi ka kolotnakeun teu bageur.
459. Saungkab peundeuy.
Hartina : Omongan anu pondok, tur kurang manis.
460. Peunggas rancatan.
Hartina : Teu bisa terus dagangna, sabab modalna geus béak.
461. Meungpeun carang ku ayakan.
Hartina :. Nyaho yen batur téh salah atawa migawé anu dilarang ku Nagara, tapi teu kitu kieu, kalah ka api-api teu nyaho.
462. Meungpeung teugeu harianeun.
Hartina : Embung pisan tutulung ka batur nu keur susah atawa butuh.
463. Aya jalan komo meuntas.
Hartina : Aya pitantaraneun atawa pijalaneun pikeun ngalaksanakeun atawa ngabulkeun kahayang.
464. Peureum kadeuleu, beunta karasa.
Hartina : Inget baé, teu bisa poho. Ieu téh lain ngeunaan kana barang, tapi ka jelema.
465. Peupeureum asu.
Hartina : Tacan mondok tibra, keur leleyepan kénéh. Sakur nu ngomong, boh di imah boh di luar, kadéngé kénéh.
466. Dikerid peuti.
Hartina : Euweuh nu tinggaleun, kolot-budak. awéwé-lalaki dibawa kabéh.
467. Ti peuting kapalingan, ti beurang kasayaban.
Hartina : Sababaraha kali karurugian atawa karoroncodan.
468. Sabobot sapihanéan.
Hartina : Sauyunan, sapapait, samamanis, sabagja, sacilaka.
469. Bisa mihapékeun maneh.
Hartina : Hade tingkah-polahna jeung budi-basana, nepi ka batur teh nyaaheun jeung resepeun.
470. Mihapé hayam ka heulang.
Hartina : Mihapekeun duit atawa barang ka jelema anu puguh keur pohara butuhna ku duit atawa ku barang. Balukarna : duit atawa barang urang téa digasab.
471. Piit ngeundeuk-ngeundeuk pasir.
Hartina : Mikarep nu lain babadna, tangtu moal kasorang.
472. Gindi pikir, belang bayah.
Hartina : Boga pikiran goréng ka papada kawula.
473. Ngarancabang pikir.
Hartina : Loba teuing kahayang; henteu nyanghareupan kahayang sarupa baé.
474. Pipilih nyiar nu leuwih, kocéplak meunang nu pécak.
Hartina : Milih kalawan taliti naker, ku lantaran hayang meunang nu pangalusna pisan, tapi temahna meunang nu panggoréngna.
475. Nunggul pinang.
Hartina Nunggelis (nyorangan): geus teu indung teu bapa, teu baraya-baraya acan. Sasarina ngeunaan ka budak atawa ka jelema anu ngora keneh, tara ngeunaan aki-aki atawa nini-nini.
476. Pindah pileumpangan.
Hartina : Ganti adat, robah kalakuan, tina hadé kana goreng. Anu tadina daréhdéh, soméah tur handap asor jadi haseum budi tur adigung gedé hulu.
477. Neukteuk curuk dina pingping.
Hartina : Ngadakwakeun nu lian, tapi anu ngadakwakeunana milu susah sabab milu katarik kana perkara, milu adu hareupan jeung hakim.
478. Pinter aling-aling bodo.
Hartina : Pinter tapi embung kanyahoan ku batur yén pinter: ku sabab éta nyeta-nyeta anu bodo.
479. Mipit teu amit, ngala teu ménta.
Hartina : Maling boga batur.
480. Piritan milu endogan.
Hartina : Pipilueun kana hiji kalakuan ku lantaran kabawakeun ku batur, henteu kalawan kahayang sorangan, nepi ka goréng katénjona.
481. Miceun batok meunang coét.
Hartina : Miceun nu goréng ku lantaran hayang meunang nu alus, tapi tungtungna meunang nu goréng deui baé.
482. Miceun beungeut.
Hlartina : Ngabalieur, embung padeuleu-deuleu awahing ku ngéwa atawa éra.
483. Nya picung nya hulu maung.
Hartina : Nu nanya jeung nu ngajawab teu sapagodos; pananya jeung jawab téh pasalia, henteu nyambung.
484. Potol téko.
Hartina : Ngeunaan lalaki nu taya pakayana pisan.
485. Potol jarum.
Hartina : Ngeunaan awéwé nu taya pakayana pisan.
486. Puasa manggih lebaran.
Hartina : Anti saumur-umur miskin, tuluy dina hiji waktu papanggih jeung kamuliaan atawa rejeki anu gedé, sasarina sok pohara kacemekanana, nepi ka siga anu mangpang-meungpeung.
487. Luncat mulang.
Hartina : Teu beunang dicekel omonganana, sabab sok robah.
488. Riung-mungpulung.
Hartina : Ngumpul saduduluran.
489. Pupulur méméh mantun.
Hartina :
Ménta ganjaran méméh aya jasa.
Ménta buruhan méméh digawé.
490. Saluhur-luhur punduk, tara ngaliwatan hulu.
Hartina : Sapinter-pinterna murid, pangartina moal leuwih ti guruna.
491. Mupugkeun tai kanjut.
Hartina : Ngetrukkeun pangaboga dina waktuna nyunatan atawa ngawinkeun anak anu kacida dipikameumeutna.
492. Pur manuk.
Hartina : Ari upah duit mah meunang, ngan henteu meunang dahareun atawa ududeun cara sasari.
493. Puraga tamba kadengda.
Hartina : Migawé hiji pagawéan henteu jeung enya-enya. Henteu ngandung maksud supaya hadé hasilna, ieu mah padu ulah dipaido baé.
494. Nyieun pucuk ti girang.
Hartina : Néangan pilantaraneun paséa, parebut bener.
495. Pucuk awian.
Hartina : Henteu puguh tangtunganana, gampang pisan kapangaruhan ku nu séjén.
496. Lieuk euweuh ragap taya.
Hartina : Teuing ku miskin nepi ka teu boga naon-naon.
497. Rambat kamalé.
Hartina : Dina ayana perkara, maké ngarawél ka si itu, mamawa ka si ieu, tapi temahna mah urang sorangan anu salah jeung anu disalahkeunana.
498. Hapa-hapa gé ranggeuyan.
Hartina : Enya ari miskin téa mah, ngan lumayan, da ari salaki mah boga.
499. Ngarangkay koja.
Hartina : Robah adat, tina hadé kana goréng, ngan henteu ngadadak, tapi lila.
500. Ngarangkaskeun dungus.
Hartina : Ari hayangna jeung bogohna mah geus ti baréto, ti keur ngora kénéh, ngan boh lalaki boh awéwé, kaselang heula ku kawin ka nu séjén. Kakolotnakeun kakara diparengkeun ngajodo.